26 Mayıs 2010 Çarşamba

"Malzeme olmadan Mühendislik Olmaz"

Büyük köprülerde, binalarda, boru hatlarında ve benzer önemli yapılarda kullanılan çelikten, havacılıkta kullanılan çok hafif ve yüksek dayanımlı alaşımlara, bilgisayar çiplerinde kullanılan silikonlara kadar geniş bir yelpaze içinde yeralan malzemeler, Malzeme Mühendislerinin uğraş alanıdır.
Sanayide, ileri teknoloji ürünlerinde ve günlük yaşamda kullanılan bu çok çeşitli malzemelerin üretilmesi, geliştirilmesi, işlenmesi ve test edilmesi Malzeme Mühendislerinin görevlerinden başlıcalarıdır. Malzeme Mühendisleri yüksek sıcaklık süper iletken seramiklerin geliştirilmesi ve biyomedikal aygıt uygulamalarıyla da yoğun bir şekilde ilgilenirler.
Tüm mühendislik tasarımlarında, istenen özelliklerde ve maliyette malzemelerin bulunabilirliği en önemli faktördür. Bu nedenle Malzeme Mühendisleri, diğer mühendislik disiplinleri ile sıkı ilişki içinde çalışırlar; temel bilimleri, mühendislik bilgilerini ve amaca uygun cihazları kullanarak tüm mühendislik alanlarıyla ilgili tasarımlar için önerilerde bulunurlar. Bu da, Malzeme Mühendislerinin çok farklı alanlardan insanlarla iletişim kurma yeteneğine sahip olmalarını gerektirir.
Tarihçe:

Eskiden mühendislik malzemesi olarak genellikle metal ve alaşımları kullanıldığından, bu malzemelerin tasarımı, geliştirilmesi ve test edilmesi üzerine çalışmakta olan mühendislik disiplinine Metalurji (metalbilim) Mühendisliği adı verilmişti. Ancak, metaldışı malzemelerin de mühendislik malzemesi olarak kullanımı I.Dünya Savaşı sonrasından itibaren yaygınlaşmaya başlamış ve Metalurji Mühendisleri metallerin yanısıra, seramik, kompozit ve plastikler olarak ana başlıklarını verebileceğimiz tüm mühendislik malzemelerinin geliştirilmesinde önemli rol oynamışlardır. Uğraşı alanları içinde metaldışı malzemelerin de önemli bir yer kapladığı bu disiplinin isminin Metalurji olarak devam etmesi bu mühendislik disiplinini artık tam olarak temsil etmediğinden; ilk olarak ABD üniversiteleri 1970'lerin ortalarından itibaren Metalurji Mühendisliği bölümlerinin isimlerini Metalurji ve Malzeme Mühendisliği olarak değiştirdi, 1980'lerin ortalarından itibaren ise ABD'de yaygın isim Malzeme Mühendisliği veya Malzeme Bilimi ve Mühendisliği oldu.

Türkiye'de ilk açılan Metalurji Mühendisliği bölümleri (İTÜ ve ODTÜ) ise isimlerini 1995'den itibaren Metalurji ve Malzeme Mühendisliği olarak değiştirmiştir. 1980'lere kadar yurdumuzda sadece bu iki üniversitede bu disiplin için mühendis yetiştirilirken; Türkiye'de sanayileşmenin artması sonucu yükselen yurtiçi talebin yanısıra yurtdışı talebin de artarak devam etmesi; genç bir nüfusa sahip ülkemizde yeni Metalurji ve Malzeme Mühendislikleri bölümleri açılması sonucunu getirmiştir. Bugün 20 civarında Türk üniversitesinde Metalurji ve Malzeme Mühendisliği veya Malzeme Mühendisliği eğitimi verilmektedir. Son açılan bölümlerin adı Malzeme Mühendisliği'dir.

Malzeme Mühendislerinin Türkiye'deki yasal mesleki örgütü Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Metalurji Mühendisleri Odası'dır.

MALZEME MÜHENDİSLERİ NERELERDE ÇALIŞABİLİR?

Malzeme Mühendisleri, temel üretim proseslerinin hakim olduğu demir çelik ve demir dışı metallerin üretimlerinin yapıldığı tesislerin yanı sıra döküm endüstrisi, geleneksel ve ileri teknolojik seramik üretim tesislerinde, yeni malzeme araştırma ve geliştirme amaçlı merkezlerde, savunma sanayii, havacılık, uzay, tıp ve biyomedikal alanlarında kullanılmak üzere malzeme üretimi yapılan alanlarda kolaylıkla iş bulabilirler. Bölümümüzden mezun olan yeni mühendislerimizin çalışabileceği başlıca sektörler şöyle sıralanabilir:

Demir-Çelik Sanayii

Demir-Dışı Metal Üretim Sanayii (bakır, alüminyum, vd)

Cam, Seramik ve Refrakter Sanayii

Demir, Çelik ve diğer Metallerin Döküm Sanayii

Savunma Sanayii

Makine İmalat Sanayii

Otomotiv ve Otomotiv Yan Sanayii

Uçak ve Gemi İmalat Sanayii

Kaynak Malzemeleri Üretimi Sanayii

Metal Şekillendirme ve İşleme Sanayii

Yüzey İşlemleri ve Kaplama Sanayii

Elektrik-Elektronik Malzeme Sanayii

Beyaz Eşya Sanayii

Manyetik Malzeme Üretim Sanayii

Biyomedikal Malzeme Üretim Sanayii

Enerji Sektörü

Plastik Teknolojisi

Kalite Kontrol ve Gözetim Şirketleri

Tüm Sektörlerde Kalite Departmanları
Ar-Ge Şirketleri ve Üniversiteler


Yukarıda başlıcalarını sıraladığımız sektörlerde Malzeme Mühendisleri, satınalma, üretim, planlama, ar-ge, tasarım, satış, pazarlama, ve kalite departmanlarında mühendis olarak veya tecrübe arttıkça yönetim kademelerinde görev almaktadırlar.


ABD ve Avrupa'da üniversitelerinde de Türk Malzeme Mühendisleri kolaylıkla master ve doktora eğitimleri alabilme şansına sahiptir. Bu ülkelerdeki büyük malzeme araştırma-geliştirme fonları da burs alma olasılığını çok yükseltmektedir. Yine bu ülkelerdeki araştırma merkezleri ile sanayide iş bulma şansı en yüksek olan meslekler arasında yer almaktadır.

MALZEME MÜHENDİSLİĞİ'NİN GELECEĞİ

Günümüz dünyasında malzemelerin önemi giderek artmakta ve buna bağlı olarak bilimsel araştırmalar hız kazanmaktadır. Dünya var oldukça bu önemin süreceği ve Malzeme Mühendislerine olan talebin devam edeceği, Malzeme Mühendislerinin toplum yararına yeni buluş ve yeniliklere imza atacakları kesindir. Diğer mühendislik dallarındaki buluş ve yeniliklerle sürekli olarak daha öne çıkan daha üstün performanslı malzeme gereksinimi, malzemelerin içyapı-özellik-üretim süreci-performans ilişkilerini en iyi anlayan Malzeme Mühendislerine olan talebi daha da artırıcı etki yapmaktadır.

Malzeme Mühendisleri için "mühendislerin mühendisi" deyimini kullanabiliriz. Çünkü malzemeler olmadan diğer mühendislerin bir işlevi olmaz.

"Malzeme olmadan Mühendislik Olmaz"

(http://mate.atilim.edu.tr/hakkinda.htm)